Жаңа жыл – елдің мерекелік кезеңі, көңілді атмосферасы мен жасыл шыршалардың жарқыраған шамдары әрбір қала тұрғынының жүрегіне қуаныш сыйлайды. Алайда, Астана қаласы үшін Жаңа жылдық мерекелік безендіруге бөлінген 696 миллион теңге мөлшеріндегі бюджет – әлеуметтік мәселелерді шешуден гөрі, сән-салтанатқа көбірек жұмсалған қаражат болып көрінеді. Бұл ақшаны мектеп жабдықтарына бөлгенде, қаладағы білім саласына айтарлықтай оң өзгерістер енгізуге болатын еді.
Мектептердегі материалдық базаны жақсарту
Астананың барлық мектептерінде қазіргі уақытта білім беру үдерісіне қажетті жабдықтардың тапшылығы байқалады. Мектептерде жаңа технологияларды қолдану үшін компьютерлер мен проекторлар, ғылыми зертханалар үшін құрал-жабдықтар, интерактивті тақталар мен кітапханалар үшін заманауи әдебиеттер жетіспейді. 696 миллион теңге осы қажеттіліктерді жабуға жұмсалса, мыңдаған оқушылар мен мұғалімдер сапалы білім беру ресурстарына қол жеткізетін еді.
Мысалы, бір мектепке қажетті компьютерлер мен проекторларды жаңарту үшін орташа есеппен 10-15 миллион теңге қажет. Ал 696 миллион теңге мектептерге 45-50 жаңа оқу құралдарын сатып алуға жетер еді. Бұл жаңа жабдықтар білім сапасын арттыруға, оқушылардың ғылыми дүниетанымын кеңейтуге, интернет және сандық платформаларды тиімді пайдалануына септігін тигізер еді.
Қауіпсіздік және инклюзивті білім беру
Қазақстанда инклюзивті білім беру мәселесі маңызды болып табылады, бірақ көптеген мектептерде арнайы қажеттіліктері бар балаларға арналған жабдықтар мен оқыту материалдары жетіспейді. Бұл қаражатты инклюзивті білім беру үшін арнайы жабдықтар, жеке көмекшілердің жұмысын ұйымдастыру және арнайы бағдарламаларға бағытталған құрал-жабдықтарды сатып алуға арнауға болады.
Сонымен қатар, мектептердің қауіпсіздігін арттыру мәселесі де өзекті болып отыр. Видеокамералар, дабыл жүйелері, өрт қауіпсіздігі құралдарын орнатуға қажетті қаражат дәл осы 696 миллион теңге арқылы қамтамасыз етілер еді. Бұл оқушылардың қауіпсіздігі мен жайлы білім алу ортасын жасауға ықпал етеді.
Мұғалімдер мен оқушылардың психологиялық денсаулығы
Қазіргі заманғы білім беру жүйесінің ең маңызды элементі – бұл психологиялық қолдау. Мұғалімдер мен оқушылардың денсаулығы мен әл-ауқатын қамтамасыз ету үшін арнайы психологтардың, кеңесшілердің жұмысын ұйымдастыруға арналған қаражаттар қажет. Әсіресе, балалар арасында стресстің көптігі мен психологиялық мәселелердің көбейгенін ескерсек, осы салаға бағытталған қаражатты тиімді пайдалану маңызды.
696 миллион теңге осы бағытта психологиялық кабинеттердің жабдықталуына, арнайы тренингтер мен курстар ұйымдастыруға жұмсалса, оқушылар мен мұғалімдердің психологиялық тұрғыдан сау болуы білім сапасын да арттыруға көмектесер еді.
Қол жетімді білім мен әлеуметтік теңсіздікті төмендету
Әлеуметтік тұрғыдан аз қамтылған отбасылардан шыққан оқушыларға қолдау көрсету үшін осы қаражатты арнайы гранттар, тегін тамақтану, оқу құралдарымен қамтамасыз ету шараларына жұмсауға болады. Көп жағдайда, мектеп жасындағы балалардың білім алуына әлеуметтік жағдай кедергі келтіреді. Осы ақшаны аз қамтылған отбасыларға көмек көрсетуге бағыттаса, білім беру жүйесіндегі теңсіздік жойылып, әр балаға тең мүмкіндік беріледі.
Жаңа жылдық безендіру: құнды ма, әлде уақытша сән бе?
Әрине, Жаңа жылдық безендіру қала тұрғындарына көңіл көтеру, мерекелік атмосфера сыйлау үшін маңызды. Бірақ бұл ақшаны игерудің тағы бір жағы бар: бүгінгі күні көптеген астаналық мектептер мен балалар үйінде күрделі мәселелер шешілмей қалып отыр. Бұл қаражат уақытша сән-салтанатқа жұмсалғанымен, ұзақ мерзімде қоғамның игілігіне әсер етуі күмәнді. Мерекелік әшекейлер мен жарықтар, әрине, белгілі бір уақыт үшін көңіл күй сыйлауы мүмкін, бірақ білім жүйесінің болашағына бағытталған инвестициялар әлдеқайда маңызды.
696 миллион теңге – үлкен қаражат. Оны Жаңа жылдық безендіруге бөлудің орнына, мектептердің материалдық базасын жаңартып, оқушылар мен мұғалімдер үшін қолайлы білім беру ортасын құруға жұмсау әлдеқайда пайдалы болар еді. Бұл инвестиция елдің болашағына бағытталған болар еді, себебі бүгінгі балалар – ертеңгі елдің азаматтары. Мектептерге сапалы жабдықтар, жаңа технологиялар мен білім беру мүмкіндіктерін енгізу, білім жүйесін жетілдіру арқылы еліміздің даму жолында нақты нәтижелерге қол жеткізуге болады.
Бейсен Қасен
www.kazbilim.kz