Қазақстанда Мәжіліс депутаттары білім және мәдениет мәселелері жөніндегі заң жобасына бірқатар түзетулер әзірледі. Бұл түзетулер жоғары оқу орындарының түлектеріне қатысты мәселелер мен халықаралық ғылыми жобалар байқауларының жеңімпаздарын қолдауға бағытталған жаңа нормаларды қамтиды.
Жаңа түзетулердің негізгі бағыттары
Бірінші кезекте, жаңа заң жобасында халықаралық ғылыми жобалар байқауларының жүлдегерлеріне біржолғы төлем беру мәселесі қарастырылған. Бұл өзгеріс Қазақстандағы дарынды балаларды қолдау шараларының аясында қабылданған, өйткені биылғы жылы Президент Қасым-Жомарт Тоқаев дарынды жастарды дамыту мен қолдауға ерекше көңіл бөлуді тапсырған болатын.
Заң жобасы аясында халықаралық ғылыми жобалар мен пәндік олимпиадаларда жоғары нәтижелерге қол жеткізген оқушыларға шамамен 6 миллион теңге көлемінде біржолғы төлем қарастырылып отыр. Сонымен қатар, оларды дайындаған мұғалімдер де ынталандырылатын болады.
Грантты өтеуден босату және кейінге қалдыру
Қазақстанда мемлекеттік грант бойынша жоғары білім алғандар оны белгілі бір мерзімде міндетті түрде өтеуге тиіс. Алайда жаңа түзетулерде депутаттар ата-ана атанған немесе мүгедектігі бар балаларды тәрбиелеп отырған жоғары оқу орындарының түлектеріне грантты өтемеуге мүмкіндік беруді ұсынған. Бұл ұсыныс әсіресе, жағдайы қиын отбасылардың балалары мен мүгедектігі бар балаларды күтіп-бағатын адамдар үшін маңызды.
Депутат Асхат Аймағамбетовтің айтуынша, бұл ұсыныс ғалымдар мен қоғам тарапынан қолдау тапқан. Ол сондай-ақ, мемлекет бұл бастаманы қолдай отырып, мүгедектігі бар балаларды тәрбиелеп отырған түлектерді грантты өтеуден босатуды ұсынып отыр. Аймағамбетов, сондай-ақ, I топтағы мүгедектігі бар адамдарға күтім жасайтын қазақстандықтарды да грантты өтеуден босату ұсынылып отырғанын атап өтті.
Шетелде оқығандар үшін грантты өтеуді кейінге қалдыру
Заң жобасында шетелде білім алған түлектерге де өзгерістер қарастырылған. Депутаттар шетелдік жоғары оқу орындарында магистратура, аспирантура және докторантура бағдарламаларына түскендер үшін грантты өтеу мерзімін кейінге қалдыруды ұсынды. Мысалы, егер бакалавриатта оқып, кейін шетелде магистратурада екі жыл білім алған студент грантты өтеу мерзімін осы екі жылға дейін кейінге шегере алатын болады.
Қорытынды
Бұл түзетулер еліміздегі білім беру жүйесінің тиімділігін арттыруға және дарынды жастарды қолдауға бағытталған маңызды қадам болып табылады. Депутаттардың ұсынысы Қазақстандағы білім саласына жаңа серпін беріп, әсіресе, әлеуметтік жағдайы төмен отбасылар мен мүгедектігі бар балаларды тәрбиелеп отырған адамдар үшін үлкен көмек көрсетеді.
