Қазақстан QS Best Student Cities Rankings әлемнің үздік студенттік қалалары рейтингінде ұсынылған, оған еліміздің екі қаласы – Астана және Алматы кіреді.
QS World University Rankings рейтингі 2004 жылдан бері жүргізіледі. Оған Қазақстанның жоғары оқу орындары 2013 жылдан бері қатысып келеді.
Quacquarelli Symonds (QS) халықаралық рейтинг агенттігі келесі рейтингтерді құрастырады:
– QS World University Rankings – әлемнің үздік университеттерінің рейтингі;
– QS World University Rankings by Subject – әлемдегі үздік университеттердің пәндік рейтингтері;
– QS Sustainability Rankings – тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу бойынша әлемдегі үздік университеттердің рейтингі;
– QS University Rankings by Region – үздік аймақтық университеттердің рейтингтері (Еуропа, Латын Америка, Азия, Араб аймағы);
– QS Best Student Cities – әлемнің үздік студенттік қалалары;
– QS Global MBA Rankings – үздік MBA бағдарламаларының рейтингі;
– QS Business Masters Rankings – үздік магистратура бағдарламаларының рейтингі;
– QS International Trade Rankings – үздік халықаралық сауда бойынша магистратура бағдарламаларының рейтингі;
– QS Graduate Employability Rankings – түлектерінің жұмысқа орналасуы бойынша үздік университеттер рейтингі;
– QS Stars University Rankings – белгілі бір бағыттар бойынша үздік университеттердің рейтингі.
QS World University Rankings әлемдегі үздік университеттердің флагмандық рейтингінде қазақстандық ЖОО-лардың саны соңғы төрт жылда екі еседен астам өсті, ал соңғы үш жылда 14-тен 21 университетке дейін бір жарым есе өсті.
Пәндік рейтингтерде қазақстандық жоғары оқу орындарының саны төрт жылда төрт есеге өсті (2 жоғары оқу орнынан 8 университетке дейін).
QS Sustainability Rankings тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу саласындағы әлемнің үздік университеттерінің рейтингі ерекше орын алады. Оның соңғы шығарылымында бірден 12 қазақстандық ЖОО дебют жасап, «Басқару моделі» индикаторы бойынша барынша сенімді нәтиже көрсетті.
QS Stars бағдарламасына қатысушы қазақстандық жоғары оқу орындарының саны соңғы үш жылда 22-ге дейін өсті. Бұл бағдарлама бедел мен ғылыми өнімділіктен инклюзивтілікке және орнықты дамуға қосқан үлесіне дейін әр университеттің ерекше мықты жақтарын анықтауға мүмкіндік беретін тәуелсіз аудит нәтижелерінің арқасында еліміздің жетекші жоғары оқу орындарына шет елдерден дарынды студенттер мен оқытушыларды тарту бойынша жаңа мүмкіндіктер ұсынады.
2024 жылғы қыркүйекте QS Global MBA Rankings үздік MBA бағдарламаларының рейтингтері жарияланды. Онда 2016 жылдан бері алғаш рет қазақстандық жоғары оқу орындарының қатысуы бірден үшке дейін артты.
Сондай-ақ Қазақстан QS Best Student Cities Rankings әлемнің үздік студенттік қалалары рейтингінде ұсынылған, оған еліміздің екі қаласы – Астана және Алматы кіреді.
Жоғарыда аталған рейтингтердің соңғы екеуінде – QS Global MBA Rankings және QS Best Student Cities Rankings – Орталық Азия елдерінен тек Қазақстан ғана ұсынылған.
Азия рейтингінің жаңа шығарылымында 25 ел мен аумақтан 985 ЖОО бар. Қазақстандық жоғары оқу орындары үшін ең үлкен бәсекелестікті Үндістан, Қытай, Жапония және Оңтүстік Кореяның жоғары оқу орындары.
Жаңа шығарылым рейтингке қатысушы қазақстандық жоғары оқу орындарының позицияларының әсерлі серпінімен ерекшеленді, олардың үштен екісі былтырғы нәтижесін жақсартты.
2025 жылғы Азияның үздік университеттерінің жаңа рейтингі QS Asia University Rankings 2025 құрамына 35 қазақстандық ЖОО кіреді. Бұл ел тарихындағы жоғары білімнің абсолютті рекорды болып отыр.
«Қазақстанның Азияның үздік университеттері рейтингіндегі (QS Asia University Rankings) позицияларының күшеюі жоғары білім берудің ең жоғары стандарттарына сәйкестігін және халықаралық дәрежеде танылуының өсуін көрсетеді. Биыл қол жеткізілген оң динамика рейтингке кіретін Қазақстан университеттерінің үштен екісінің позицияларының жақсаруымен және рейтингтің алғашқы жүздігіндегі қазақстандық жоғары оқу орындарының санының екіден үшке дейін ұлғаюымен сипатталады. Мұндай әсерлі нәтижелер білім беруде тиімді тәсілдерді қолдануға мүмкіндік беретін білім беру ортасының жоғары сапасының және бедел рейтингінің үздіксіз өсуінің арқасында мүмкін болды», – деді Quacquarelli Symonds аға вице-президенті Бен Саутер.
22 ЖОО өз позицияларын жақсартты, үш ЖОО өз позицияларын сақтады. Бір ЖОО – Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті – бір жылдық үзілістен кейін рейтингке оралды.
Еліміздің жетекші үш жоғары оқу орны рейтингтің бірінші жүздігінде тұр, оған әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті және қазір 89-орында тұрған Satbayev University кіреді.
Қазақстан бедел көрсеткіштерін де едәуір арттырды: рейтингке қатысушы қазақстандық жоғары оқу орындарының 77%-ы академиялық бедел бойынша және 89%-ы жұмыс берушілер арасындағы бедел бойынша өз нәтижелерін жақсартты.
QS өңірлік директоры Сергей Христолюбов: «Қазақстандық жоғары оқу орындарының саны Азияның үздік университеттері рейтингінде (QS Asia University Rankings) 35-ке дейін өсті. Бұл – Қазақстанның жоғары білім тарихындағы абсолютті рекорды. Өткен жылмен салыстырғанда рейтингке қатысушы қазақстандық жоғары оқу орындарының есептік көрсеткіштерінің орташа мәндері әдіснаманың әрбір индикаторы бойынша өскенін атап өту өте маңызды, бұл бірқатар негізгі бағыттарды қозғайтын қазақстандық жоғары оқу орындарының жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру бойынша жүйелі жұмыс туралы куәландырады. Осы жылы қазақстандық авторлардың бірінші және екінші тоқсанда журналдардағы жарияланымдарының үлесі алғаш рет 70%-дан асты. Бұл ғылыми зерттеулердің ықпалының артуын және Қазақстанның білім беру мекемелері мен ғылыми ұйымдарының жариялау стратегияларының тиімділігін арттырғанын көрсетеді. Қазақстандық жоғары оқу орындарын рейтингтерде одан әрі ілгерілету үшін негізгі мүмкіндіктердің бірі материалдық және материалдық емес ынталандырулар жасау және академиялық жазу дағдыларын дамыту арқылы оқытушылар мен қызметкерлерді ғылыми зерттеулерге тарту болып қала береді», – деді.
Осылайша, қазақстандық жоғары оқу орындарының халықаралық академиялық және жұмыс берушілер қауымдастықтарындағы беделі нығая түседі. Білім беру ортасының жоғары сапасы рейтингке қатысушы қазақстандық жоғары оқу орындарының басты бәсекелестік артықшылығы болып қала береді. Бұған оқытушылар мен студенттер санының арақатынасы индикаторы бойынша олардың нәтижелері дәлел бола алады.
Рейтингте қазақстандық жоғары оқу орындарын одан әрі ілгерілетудің негізгі бағыты халықаралық ғылыми ынтымақтастық жобалараына қатысу, ғылыми өнімділікті арттыру және қазіргі заманғы ғылыми күн тәртібіне ықпалын кеңейту болып қала береді.
